Historia Gminnej Biblioteki Publicznej w Zakrzewie  

Po drugiej wojnie światowej , ogólnokrajowa siec biblioteczna tworzona była na     podstawie dekretu o bibliotekach z 17.06.1946r. Bezpośredni nadzór i opiekę nad bibliotekami sprawowało Ministerstwo Oświaty , a od roku 1951 Ministerstwo Kultury i Sztuki. W 1949 r. gmina Zakrzew otrzymała w darze 500 woluminów książek wpisanych do księgi inwentarzowej, które stały się zalążkiem Biblioteki Gminnej. Księgozbiór został wkrótce powiększony o dary książkowe mieszkańców oraz Biblioteki Powiatowej w Krasnymstawie. Na koniec 1949r. wynosił już 860 tytułów. Były to w większości książki z literatury radzieckiej oraz z działu Marksizm. Leninizm.

Początkowo biblioteka mieściła się w gminie ,w kilku zamykanych szafach. Pierwszą bibliotekarką była pani Aniela Raczkowska a tuż po niej Balbina Rubaj. Wtedy też biblioteka została przeniesiona do mieszkania prywatnego.

Dalsze losy biblioteki były ściśle związane z przemianami społeczno-politycznymi w kraju. Wraz z powstaniem gromad w roku 1954 biblioteka zostajła przemianowana na „Gromadzką Bibliotekę Publiczną”.

Po roku 1956 w bibliotekach następuje masowa akcja wycofywania książek o treści wrogiej władzy ludowej (tzw.”czystki”). W tym czasie na stanowisku kierownika biblioteki rozpoczyna pracę pani Maria Bielak (Mączka). Aby przybliżyć książkę do czytelnika, w każdej większej wsi znacznie oddalonej od biblioteki , tworzone były punkty biblioteczne, lokalizowane najczęściej w mieszkaniach prywatnych.

1 stycznia 1973 roku została przeprowadzona kolejna reforma administracyjna. W miejsce gromad znów powstały gminy, którymi kierowali „Naczelnicy”.

W tym czasie Gmina Zakrzew powiększa się o kilka wsi, należących dotychczas do gromady w Dębinie, przez co tamtejsza Gromadzka Biblioteka Publiczna stała się   filią biblioteki gminnej w Zakrzewie pow. Bychawa. Jesienią w bibliotece odbyła ię inwentaryzacja zdawczo – odbiorcza i kierownictwo biblioteki przejęła Maria Rubaj (Król ) absolwentka Pomaturalnego Studium Bibliotekarskiego.

1 czerwca 1975 roku po raz kolejny zmienia się   mapę podziału administracyjnego kraju.

Zostaje utworzone 49 województw, a gmina Zakrzew zostaje przypisana do województwa zamojskiego. Opiekę nad siecią bibliotek sprawuje WiMBP w Zamościu wraz z jej Oddziałem Terenowym w Biłgoraju.

Jest to okres rozwoju gminnej sieci bibliotecznej, gdyż obok istniejących punktów bibliotecznych powstają „punkty filialne” umieszczone w Szkole Podstawowej w Dębinie i Ponikwach.

Biblioteka gminna dostaje drugi etat i od końca 1981 roku pracę rozpoczyna pani Gabriela Flis /(Widomska ). Tuż po niej przez 1,5 roku pracuje Ewa Bizak. W październiku 1986 roku w budynku Banku Spółdzielczego zostaje utworzona Filia Dla Dzieci i Młodzieży , którą kieruje Elżbieta Wójtowicz, a później Anna Grad i Teresa Drozd. W październiku 1990 roku Filia dla dzieci zostaje połączona z biblioteką gminną i mieści się budynku Urzędu Gminy. Jest to najlepszy okres w rozwoju czytelnictwa w gminie. Obsada jest dwuosobowa , czas pracy trwa cały tydzień od godz.8 do 18 , a sobota jest dniem szeroko prowadzonej pracy oświatowej. W tym czasie z WiMBP   biblioteka otrzymała telewizor i video. Została także uruchomiona wypożyczalnia kaset video , z których 1/3 wypracowanego zysku, przeznaczana jest na zakup książek.

W 1997 r. lokal zajmowany przez bibliotekę musiał zostać zwolniony na potrzeby telekomunikacji (zamontowanie centrali telefonicznej ) a obsada zmniejszona do jednego etatu. Biblioteka zostaje przeniesiona do sali konferencyjnej w Urzędzie Gminy.

Kolejna reorganizacja Biblioteki następiła wraz z ostatnią reformą administracyjną kraju.

Dnia 1 stycznia 1999 roku, Gmina Zakrzew powróciła do macierzy – województwa lubelskiego. .Dzięki ówczesnemu wójtowi, przychylności Rady Gminy i pomocy Biblioteki Powiatowej w Lublinie, w 2001 roku   biblioteka zostaje przeniesiona do wyremontowanego pomieszczenia w budynku Urzędu Gminy. Była to już10 i miejmy nadzieję że ostatnia przeprowadzka Biblioteki.

Poprzez uczestnictwo w programie „Infrastruktura Bibliotek”i „Program Rozwoju Bibliotek” biblioteki na terenie gminy zmieniły swoje oblicza. Odnowiono pomieszczenia,częściowo wymieniono meble biblioteczne , utworzono „Kąciki Małego Czytelnika”, pozyskano   nowoczesny sprzęt komputerowy.

Patrząc z perspektywy ponad 65 -ciu lat istnienia biblioteki , widzimy ogromne zmiany:

Przeźrocza zostały zamienione na prezentacje multimedialne, encyklopedie na komputer, książki tradycyjne na audio lub e-booki.

Tylko głośne czytania bajek – najpopularniejsza forma pracy z lat 60-tych – została przemianowana w akcję „Cała Polska Czyta Dzieciom” aby dzieci miały kontakt ze słowem drukowanym i chociaż na chwilę mogły oderwać się od swoich wirtualnych bohaterów…

Biblioteka   i Filia dla wszystkich swoich mieszkańców są ważnymi miejscami na mapie kulturalnej gminy.